Συνεργασία στη σχέση

Όσο περνάει κάποιο χρονικό διάστημα από το ξεκίνημα μιας ερωτικής σχέσης, τα μέλη του ζευγαριού αρχίζουν να εξοικειώνονται ο ένας με τον άλλον. Η εξοικείωση σημαίνει ότι πλέον δεν ντρέπεται κανείς από τους δύο να εκφράσει την δυσαρέσκειά του, τα παράπονά του, τις επιθυμίες και τις ανησυχίες του. Πλέον έχουν μάθει τις πτυχές του χαρακτήρα του άλλου, τις συνήθειες της καθημερινότητας και τα μειονεκτήματα του/της συντρόφου. Αυτές οι συμπεριφορές είναι πλέον επιτρεπτές, διότι αν κάτι τέτοιο συνέβαινε στην αρχή της σχέσης, κατά πάσα πιθανότητα κανείς δεν θα τολμούσε να δεσμευτεί. Ενώ όταν υπάρχει δέσμευση, εκτός από τα θετικά χαρακτηριστικά, αποκαλύπτονται και οι αρνητικές πτυχές του χαρακτήρα και των δύο. Διαμεσολαβεί η καθημερινότητα, οι υποχρεώσεις και οι ευθύνες. Αρχίζουν οι γκρίνιες, οι ζήλειες και τα παράπονα, κάτι το οποίο δεν είναι πάντα ευχάριστο για τον άνθρωπό μας, αλλά ούτε για εμάς τους ίδιους.

Τι κάνουμε όμως σε αυτή την περίπτωση; Το να μην εκφραζόμαστε και να μην μοιραζόμαστε με το ταίρι μας τις ανησυχίες και τα προβλήματά μας δεν είναι λύση, καθώς υπάρχει μεγάλη πιθανότητα σταδιακής συσσώρευσης των αρνητικών συναισθημάτων, με αποτέλεσμα το ξέσπασμα και πρόκληση ακόμα πιο αρνητικών συναισθημάτων και από τους δύο. Δεν είναι εφικτό, ούτε σωστό να ζούμε μόνο με τις ανάγκες του αγαπημένου μας προσώπου, πρέπει να καλύπτονται εξίσου οι ανάγκες και των δύο, για να υπάρχει δικαιοσύνη και ισορροπία στην σχέση.

Καμιά φορά φοβόμαστε ότι εάν εκφράσουμε τις επιθυμίες μας, τις ανησυχίες μας και τους προβληματισμούς μας, τότε ο/η σύντροφός μας θα μας απορρίψει, θα μας εγκαταλείψει, θα θυμώσει, θα στεναχωρηθεί και δεν θα μας δεχτεί. Φοβόμαστε στην ουσία τις αρνητικές αντιδράσεις του άλλου, με αποτέλεσμα να καταπιέζουμε τα συναισθήματά μας και να δυσανασχετούμε. Το αγαπημένο μας πρόσωπο μπορεί να διαισθανθεί μια ένταση, χωρίς να καταλαβαίνει τι συμβαίνει, και αυτό επίσης μακροπρόθεσμα φθείρει την σχέση.

Άλλη εσφαλμένη αντίληψη είναι ότι ο άλλος επειδή είναι το ταίρι μας πρέπει να καταλάβει τις επιθυμίες και τις ανάγκες μας (συνηθισμένο φαινόμενο για το γυναικείο φύλο). Ο άλλος δεν μπορεί και δεν πρέπει να καταλαβαίνει τι αισθανόμαστε, τι επιθυμούμε και τι χρειαζόμαστε, εάν δεν τον ενημερώσουμε και δεν του το εξηγήσουμε. Πρέπει να υπάρχει επικοινωνία μεταξύ δυο ανθρώπων που δεσμεύονται να είναι μαζί και αυτό συμπεριλαμβάνει και την έκφραση των αναγκών και των επιθυμιών μας.

Ωστόσο και ο τρόπος μετράει. Δεν μπορούμε να είμαστε επιθετικοί με τον άλλον και να απαιτούμε συνεχώς. Πρέπει να μάθουμε να εξηγούμε, να μεταφέρουμε τις πληροφορίες με έναν τέτοιο τρόπο ώστε ο άλλος να μην νιώσει απειλή και κριτική, καθώς οποιοσδήποτε όταν βιώνει απειλή, ακόμα και λεκτική απειλή, έχει την τάση να αμύνεται, και αυτό είναι φυσιολογικό.

Επομένως, η καλύτερη λύση είναι μια ήρεμη και ξεκάθαρη συζήτηση. Μια συζήτηση η οποία στην ιδανική περίπτωση καλό θα ήταν να πραγματοποιείται από την αρχή της σχέσης, όπου μαθαίνουν ο ένας τον άλλον, μαθαίνουν τι του/της αρέσει ή όχι, τι μπορεί να ανεχτεί και τι δεν διαπραγματεύεται καν, κατά κάποιο τρόπο ορίζονται οι άρρητοι κανόνες και από τις δύο πλευρές. Έτσι, μπορούν να αναλυθούν οι συμπεριφορές πιο εύκολα και να λυθούν τα προβλήματα πιο αποτελεσματικά. Ακόμα και αν αυτό δεν γίνει από την αρχή της σχέσης, μπορεί να γίνει και στην πορεία της, αρκεί και οι δύο να είναι πρόθυμοι να συνεργαστούν, καθώς μια σχέση είναι μια μορφή συνεργασίας, απαιτεί συναισθηματική και χρονική επένδυση, μπορούν να υπάρξουν απώλειες, ανεκπλήρωτες προσδοκίες, κτλ.  Δεν πρέπει να παραλείπουμε το γεγονός ότι πρέπει να βάζουμε τα όριά μας, αλλά και να σεβόμαστε ταυτόχρονα τα όρια του άλλου, καθώς μόνο με αυτό τον τρόπο μπορεί να πραγματοποιηθεί μια σωστή συνεργασία.

Επομένως μια παραγωγική συζήτηση είναι πολύ χρήσιμη και μπορεί να πραγματοποιηθεί μόνο εφόσον και οι δύο πλευρές βρουν την ηρεμία τους, ώστε να είναι ικανοί να διαπραγματευτούν τις επιθυμίες και τις υποχωρήσεις τους. Ο καθένας μας έχει συνηθίσει να ζει με ένα «πακέτο κανόνων» που βοηθούν στην οργάνωση και την εξήγηση των συμπεριφορών των άλλων. Επομένως εάν συζητηθούν όλοι αυτοί οι κανόνες και γίνει μια συμφωνία αλλά και οι συμβιβασμοί, πολλά προβλήματα μπορούν να αποφευχθούν ή να επιλυθούν πιο άμεσα, με αποτέλεσμα να επέλθει η αρμονία, η ισορροπία και ικανοποίηση σε μια σχέση.

Αλεξάνδρα Κολέσνικ Ψυχολόγος MSc, ειδίκευση στην Κλινική Ύπνωση με Βιοθυμική Προσέγγιση και στην Γνωσιακή Συμπεριφορική Κλινική Υπνοθεραπεία